Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.



 
HomeHome  Latest imagesLatest images  SearchSearch  RegisterRegister  Log in  
Kürd Ulusu'nun Çıkarları; Her Türlü Parti, Kurum, Kuruluş, Örgüt ve Kişilerin Çıkarlarının Üstünde ve Ötesindedir. Her Şey Kürdistan İçin!

 

 El Ciziri (mucit, bilim adami)

Go down 
AuthorMessage
Sores

Sores


Mesaj Sayısı : 22
Kayıt tarihi : 2010-03-01

El  Ciziri (mucit, bilim adami) Empty
PostSubject: El Ciziri (mucit, bilim adami)   El  Ciziri (mucit, bilim adami) Empty25.04.11 14:13

İz İbni İsmail İbni Rezzaz El Cizirî bundan 800 yüzyıl önce robotik ve sibernetik alanda ismini altın harflerle tarihe kaydeden büyük Kürt bilim adamı… 1136 yılında Cizre'nin Tor Mahallesi'nde doğan Ebul-iz El Cizirî Kürt Medresesi olan Camia'da eğitimini tamamlar. El Cizirî burada fizik, sibernetik alanına yoğunlaşır.

El Cizirî, Artuklu hükümdarı tarafından başkent Diyarbakır'a çağrılır ve burada El Cizirî robotik ve sibernetik alanında kuruculuğa başlar. Dünya bilim tarihinde El Cizirî, robotik ve sibernetik alanının kurucusu olarak kabul görmüştür.

Kısaca Kitab-ül Hiyel adıyla bilinen 50'den fazla cihazın kullanım esaslarını, yararlanma olanaklarını çizimlerle gösterdiği bu kitap 6 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde El Cizirî; su saati, kandilli su saati ve zaman saatinin nasıl yapıldığını gösteren 10 çizim yer almaktadır. İkinci bölümde El Cizirî bazı kap kacakların yapımını gösteren 10 çizim yer almakta. Üçüncü bölümde hacamat, abdestle ilgili ibrik ve tasların yapımını gösteren çizime yer vermekte. Dördüncü bölümde havuzlar ve fıskiyeler ile müzik otomatlarının yapımını gösteren 10 çizim yer almakta. Beşinci bölümde kuyu veya akan bir nehirden suyu yükselten âletlerin yapımını gösteren çizimlere yer verilmekte. Son bölümde ise El Cizirî, birbirine benzemeyen muhtelif beş teknik aletin çizimine yer vermektedir.

Kısaca Kitab-ül Hiyel adıyla bilinen eserin orijinaline ulaşılamamakta. Ancak eserin 10 kopyası değişik Avrupa müzelerinde 5'i ise Topkapı ve Süleymaniye kütüphanelerinde bulunmaktadır.

Kitab-ül Hiyel'de yer alan çizimlerdeki robot ve aletler Alman Profesörü Widemann kitaptaki çizimler çerçevesinde tekrar üretir ve bu ürünler çalıştırılır.

Bu olağanüstü bilim kitabında El Cizirî, Filli Su Saati, Otomatik yüzen kayık, çalgıcılar birbirine şerbet ikram eden iki şeyh, dört çıkışlı iki şamandıralı otomatik sistem, iki bölümlü testi, otomatik su akıtma, ikramda bulunma ve kurulama makinesi, kepçe mekanizması, motor-kompresör mekanizması isimli robot ve alet çizimine yer vermekte.

Teorik çalışmalardan çok pratik ve el yordamıyla ampirik çalışmalar yapan Cizirî'nin kullandığı bir başka yöntem de yapacağı cihazların önceden kâğıttan maketlerini inşa edip geometri kurallarından yararlanmaktı. İlk hesap makinesinden asırlar önce aynı sistemle çalışan benzer bir mekanizmayı, geliştirdiği saatte kullanan Cizirî, sadece otomatik sistemler kurmakla kalmamış, otomatik olarak çalışan sistemler arasında denge kurmayı da başarmıştı. Cizirî, otomatik kontrollü makinelerin ilki sayılan Jacquard'ın otomatik dokuma tezgahından 600. yıl önce değişik haznelerdeki suyun seviyesine göre ne zaman su dökeceğine, ne zaman meyve ve içecek sunacağına karar veren otomatik hizmetçiyi geliştirdi. Bazı makinelerinde hidro mekanik etkilerle denge kurma ve harekette bulunma sistemine yönelen Cezerî, bazılarında ise şamandıra ve palangalar arasında dişli çarklar kullanarak karşılıklı etkileme sistemini kurmaya çalıştı. Kendiliğinden çalışan otomatik sistemlerden sonra su gücü ve basınç etkisinden yararlanarak kendi kendine denge kuran ve ayarlama yapan dengeyi oluşturması, Cizirî'nin otomasyon konusundaki en önemli katkısıdır. Fizikçi ve Mekanikçi Bediuzzaman El-Cizirî'nin diğer bir eseri de Diyarbakır Ulu Camii'nin ünlü Güneş Saati'dir. Bugün sibernetiğin ve bilgisayarın ilk adımlarını attığı ve ilk robotu yapıp çalıştırdığı kabul edilen Ebû'l İz El Cizirî, Cizre'de yaşadı.

1233 yılında Cizre'de vefat eden İslam bilimcisi El Cizirî'nin yazmış olduğu bazı kitapları şöyle: El Câmi-u'l Beyn'el İlmî El-Amelî'en Nâfi fî Sınâ'ati'l Hiyel, Kitāb fi ma-'rifat al-Hiyal al-handasiyya, Kitâb-ül-Câmi Beyn-el-İlmi vel-Amel-in-Nâfî fî Sınâat-il-Hiyel, Kitāb fi ma-'rifat al-Hiyal al-handasiyya
Back to top Go down
 
El Ciziri (mucit, bilim adami)
Back to top 
Page 1 of 1
 Similar topics
-
» Meleye Ciziri ve Feqiye Teyran
» Kürt Sorunu'nda Bilim İnsanlarının Günahları

Permissions in this forum:You cannot reply to topics in this forum
 :: Bixêr û bi Ehla! * Welcome! * Hos Geldiniz! :: Şaxsíyedé Kurdan | Kürd Şahşiyetleri-
Jump to: