Nerede, kaç köy ismi değiştirilmiş?
Türkiye'de belde ve köy adlarının değiştirilmesi kapsamında yapılan araştırmalarda 1940 - 2000 yılları arasında, 13 bine yakın köyün isminin değiştirildiği ortaya çıktı. Diyarbakır'da ismi değişen köylerin sayısının ise 555 olduğu tahmin ediliyor.
T.C. Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan Demokratikleşme Paketinin en önemli maddelerden biri de, 1980 öncesinde isimleri çeşitli nedenlerle değiştirilen şehir ve köylerde olacak. Türkiye'de yaklaşık 36 bin köyün bulunduğu belirtilen çalışmalarda özellikle son 80 yıl içinde 3 köyden birinin adının değiştiği belirtiliyor.
Belde ve köy isimlerinin değiştirilme gerekçelerinin sadece etnik olmadığı, dini ve ideolojik gerekçelerinde olduğu ifade ediliyor.
Kürtçe, Ermenice, Gürcüce, Lazca isimlerin yanı sıra Türkçe olan bazı köy adlarının değiştiği de yapılan araştırmalarda gün yüzüne çıkartıldı.
Belde ve köy adlarına bölgeler açısından bakıldığında Kürdistan'ın Kuzeyi'nin çoğunlukla Kürtçe olan köy isimlerinin değiştirildiği görülüyor.
Yapılan araştırmalara göre ismi değiştirilen köylerin illere göre dağılımı şöyle:
KUZEY KURDİSTAN’DA:
Ağrı (374),
Adıyaman (224),
Antep (279),
Bingöl (247),
Bitlis (236),
Dersim / Tunceli (273),
Diyarbakır (555),
Elazığ (383),
Erzurum (653),
Erzincan (366),
Hakkâri (128),
Kars (398),
Malatya (217),
Maraş (105),
Muş (297),
Siirt (392),
Sivas (406),
Urfa (389),
Van (415),
TÜRKİYE’DE:
Adana (169), Afyonkarahisar (88), Amasya (99), Ankara (193), Antalya (168), Artvin (101), Aydın (69), Balıkesir (110), Bilecik (32), Bolu (182), Burdur (49), Bursa (136), Çanakkale (53), Çankırı (76), Çorum (103), Denizli (53), Edirne (20), Eskişehir (70), Giresun (167), Gümüşhane (343), Hatay (117), Isparta (46), İçel (112), İstanbul (21), İzmir (68), Kastamonu (295), Kayseri (86), Kırklareli (35), Kırşehir (39), Kocaeli (26), Konya (236), Kütahya (93), Manisa (83), Muğla (70), Nevşehir (24), Niğde (48), Ordu (134), Rize (105), Sakarya (117), Samsun (185), Sinop (59), Tekirdağ (19), Tokat (245), Trabzon (390), Uşak (47), Yozgat (90), Zonguldak (156)
(Kaynak: haberdiyarbakir.com)
***
İbrahim Sediyani'nin “Adını Arayan Coğrafya” adlı kitapta yer alan Kurdistan'daki il ve ilçeler:
Agırî: Ağrı
Amed, Diyarbekr: Diyarbakır
Çêwlîk: Bingöl
Çolamerg: Hakkari
Dilûk: Gaziantep
Erdêhan: Ardahan
Erzingan: Erzincan
Élih: Batman
Gırgumm: Kahramanmaraş
Dersim: Tunceli
Kalikala: Erzurum
Meledî: Malatya
Mezra: Elâzığ
Mêrdîn: Mardin
Mıj: Muş
Qerıs: Kars
Reşqelas: Iğdır
Riha: Şanlıurfa
Sebaset: Sivas
Semsur, Pîrrîn: Adıyaman
Sêhrt: Siirt
Şehr-i Nûh: Şırnak
Tuşba: Van
Zûlqarneyn: Bitlis
AGIRÍ (AĞRI) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Avkevır: Taşlıçay
Bazîd: Doğubeyazıt
Dûtax: Tutak
Gihadin: Diyadin
Pıtnos: Patnos
Xemur: Hamur
Zêdkan: Eleşkirt
AMED (DİYARBAKIR) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Bısmıl: Bismil
Çêrmûk: Çermik
Çînar: Çınar
Çûngûş: Çüngüş
Eglê: Eğil
Erğenê: Ergani
Hezro: Hazro
Hênê: Hani
Karaz: Kocaköy
Lıcê: Lice
Miya Farqin: Silvan
Pasur: Kulp
Piran: Dicle
ÇÉWLÍK (BİNGÖL) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Azapêrt: Adaklı
Boğlan: Solhan
Çermeyêndırîd: Yedisu
Dara Hênê: Genç
Gêğî: Kiğı
Kaniya Reş: Karlıova
Xorhol: Yayladere
ÇOLAMERG (HAKKARİ) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Çêle: Çukurca
Gever: Yüksekova
Şemzinan: Şemdinli
DİLÚK (GAZİANTEP) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Alêban: Şehitkâmil
Belqıs: Nizip
Cebel-i Nûr: Nurdağı
Çinçin: Yavuzeli
Ereban: Araban
Gılgameş: Karkamış
İslahiye: Islahiye
Mezmaxor: Şahinbey
Tılbişar: Oğuzeli
ERDÉHAN (ARDAHAN) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Dûgûr: Posof
Merdinık: Göle
Qur’â: Damal
Xanak: Hanak
Zurzuna: Çıldır
ERZİNGAN (ERZİNCAN) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Cımîn: Üzümlü
Egin: Kemaliye
Gercan: Refahiye
Kemax: Kemah
Mama Xatun: Tercan
Mans: Çayırlı
Nahalê Zelal: İliç
Umtizî: Otlukbeli
ÉLÍH (BATMAN) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Qûbin: Beşiri
Kercowsê: Gercüş
Hesenkehf: Hasankeyf
Hezo: Kozluk
Qabilcewaz: Sason
GIRGÚMM (KAHRAMANMARAŞ) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Andiran: Andırın
Avşîn: Afşin
Bazarcixa Nûh: Pazarcık
Cela: Ekinözü
Cırîd: Çağlayancerit
Eblistan: Elbistan
Kukusî: Göksun
Kûrdoğli: Türkoğlu
Nûrheqq: Nurhak
KALAN (TUNCELİ) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Facixe: Ovacık
Hazanis: Hozat
Kislê: Nazımiye
Malkışî: Çemişgezek
Mêzger: Mazgirt
Pêrtax: Pertek
Pilemoriye: Pülümür
KALİKALA (ERZURUM) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Avnik: Köprüköy
Azord: Uzundere
Bardîz: Şenkaya
Eşqala Gêğîyê: Aşkale
Éspîr: İspir
Gogsîya Alemdaran: Karayazı
İd: Narman
Karêza Jor: Ilıca
Nûrgâh: Pazaryolu
Oltisi: Oltu
Oxlê: Çat
Pasinan: Pasinler
Qela Tortum: Tortum
Qere Şıvan: Karaçoban
Qotaris: Olur
Tekmana Şeqşeqê: Tekman
Xinus: Hınıs
Xoresan: Horasan
MELEDÍ (MALATYA) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Argan: Akçadağ
Çırmik: Yeşilyurt
Fethiye: Yazıhan
Hekimxan: Hekimhan
Keferdiz: Doğanyol
Meledîya Kevn: Battalgazi
Mestıkana Jêr: Kale
Muhacir: Doğanşehir
Mutmur: Arapkir
Şiro: Pötürge
Tahir: Arguvan
Tiranda: Darende
Tirsekan: Kuluncak
MEZRA (ELÂZIĞ) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Bazkil: Baskil
Dep: Karakoçan
Egina Jêr: Ağın
Gûla Hazar: Sivrice
Gûleman: Alacakaya
Keban: Keban
Madena Erğenê: Maden
Miyalan: Arıcak
Palo: Palu
Qowançiyan: Kovancılar
MÉRDÍN (MARDİN) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Derika Çiyayê Mazi: Derik
Kerboran: Dargeçit
Koser: Kızıltepe
Mehsert: Ömerli
Midyad û Êstil: Midyat
Nûseybin: Nusaybin
Reşmıl: Yeşilli
Stewrê: Savur
Şemrex: Mazıdağ
MIJ (MUŞ) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Beranik: Korkut
Dêrxas: Hasköy
Gûmgûm: Varto
Mılazgir: Malazgirt
Xorxor: Bulanık
QERIS (KARS) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Cilawuz: Susuz
Dûgûr: Digor
Kağezman: Kağızman
Selim: Selim
Şurê Gel: Akyaka
Zaruşad: Arpaçay
Zerqamiş: Sarıkamış
REŞQELAS (IĞDIR) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Başko: Aralık
Qulp: Tuzluca
Têşberun: Karakoyunlu
RÍHA (ŞANLIURFA) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Bêrecûk: Birecik
Cûrnê Reş: Hilvan
Gırê Sor: Siverek
Heweng: Bozova
Herran: Harran, Altınbaşak
Kaniya Ğezalan: Akçakale
Pirsus: Süruç
Serê Kani: Ceylanpınar
Tıl Muzin: Viranşehir
Xalfeti: Halfeti
SEBASET (SİVAS) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Aranga: Kangal
Axvanis: Gölova
Dolık: Şarkışla
Endires: Suşehri
Ezbider: Akıncılar
Gimmerek: Gemerek
Mişaz: Koyulhisar
Norxan: Yıldızeli
Tecer: Ulaş
Tefrike: Divriği
Tıl Garimo: Gürün
Tonus: Altınyayla
Tozanî: Doğanşar
Ûmraniye: İmranlı
Xafıka Sebaset: Hafik
Zara: Zara
SEMSUR (ADIYAMAN) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Aldûş: Gerger
Beheştî: Besni
Çêlıkan: Çelikan
Kolik: Kâhta
Serê Golan: Gölbaşı
Sıncık: Sincik
Şemizad: Samsat, Yenisamsat
Tût: Tut
SÉHRT (SİİRT) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Berwarî: Pervari
Dih: Eruh
Mısrîye: Kurtalan
Tillo: Aydınlar
Xana Hewêl: Baykan
Xizxêr: Şirvan
ŞEHR-İ NÚH (ŞIRNAK) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Basa: Güçlükonak
Cezire Botan: Cizre
Elk: Beytuşşebap
Gırigê Amo: Silopi
Hezex: İdil
Qilaban: Uludere
TUŞBA (VAN) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Mûks: Bahçesaray
Elbax: Başkale
Ebex: Çaldıran
Şâh: Çatak
Artemetan: Edremit
Erdiş: Erciş
Westan: Gevaş
Xawa Sor: Gürpınar
Bêgırî: Muradiye
Taşrumî: Özalp
Mahmudîye: Saray
ZÚLQARNEYN (BİTLİS) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
El Cewaz: Adilcevaz
Mirtax: Mutki
Norşîn: Güroymak
Tûx: Tatvan
Xelat: Ahlat
Xezan: Hizan
Home 